ایران سرزمین كاروانسراها-۴۵
چشم نوازی بادگیرهای کاروانسرای خان برای گردشگران
فراجا: کاروانسرای جهانی خان در شهرستان طبس با معماری اعجاب انگیز بادگیرها و شاه نشین برای بازدید گردشگران چشم نوازی می کند.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها: ساخت کاروانسراها به عنوان آثار منحصر به فرد معماری، یادآور نیاکان هوشمند و هنرمند ماست که در جای جای این سرزمین پهناور ایران قرار گرفته اند و از جاذبه های گردشگری خصوصاً برای توریستهای خارجی به شمار می روند.
کاروانسراها برای استراحت کاروان ها و مسافرانی ساخته شدند که در راه های باستانی و تاریخی رفت و آمد داشتند همین طور این بناها نقش مهمی در مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین کشورها و تمدن های کهن ایفا کردند.
کاروانسرا یا رباط خان در حاشیه جاده قدیم طبس به یزد و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر طبس قرار دارد. منطقه ای که در گذشته از مناطق کاروانی بسیار مهم بشمار می رفته برای اینکه آخرین منزلی بوده که از نعمت آب برخوردار بوده و بعد از آن، کویر پهناور و خطرناک بدون آب بر سر راه کاروانیان بوده است.
کاروانسرای خان با پلانی مشابه کاروانسرای کلمرز نمونه ای منحصربه فرد از الگوی شترخان رواق دار است؛ با این تفاوت که در کاروانسرای خان در پس فضای رواق دار شترخان، اتاقی وجود ندارد.
معماری شگفت انگیر «خان»
یکی از خاصیت های معماری هنرمندانه این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آنست. فضای شاه نشین گنبدخانه ای در ضلع جنوبی و مقابل ایوان جنوبی بنا است که بوسیله درگاهی سه دری به اتاقی با یک بادگیر منتهی می شود.
صفاء السلطنه در سفرنامه خود از منزل و کاروانسرای خان یاد کرده است و آورده است که کاروانسرایی است دارای بادگیر که در دوره قاجار توسط حاج محمد ابراهیم تاجر لاری ساکن یزد در سال ۱۲۷۱ هجری ساخته است.
این کاروانسرای متعلق به دوره قاجار در سال ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۵۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان کرد: ایران جز چند کشور اول جهان با بیشترین پیشینه تاریخ و تمدن در میان تمام کشورهای جهان و از نظر تعداد میراث ثبت شده جهانی در میان کشورهای برتر دنیا قرار گرفته است، در ایران بیش از ۳۰ هزار جاذبه گردشگری، طبیعی و فرهنگی وجود دارد.
عرب اضافه کرد: کاروانسرای خان که در لیست نهایی کاروانسرای ثبت جهانی قرار دارد، دارای فضاهای مختلفی شامل هشتی ورودی، حیاط، اصطبل و حجره هایی در اطراف حیاط، شاه نشین و بادگیر است و تزئینات آجری و بادگیر بسیار زیبا و چشم نوازی دارد.
وی تصریح کرد: قدمت این بنای تاریخی باارزش مربوط به دوران صفویه – قاجاریه بوده که در مجاورت بنا، فضاهای با ارزش دیگری مانند حوض انبار و قلعه مربوط به دوره صفوی واقع شده است.
یکی از خاصیت های معماری این کاروانسرا، کالبد فضایی مجموعه بادگیر و گنبد شاه نشین آنست و وجود دو طاق در دو گوشه محل اتصال این حجم به بنا، بر زیبایی و استواری آن افزود است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طبس بیان کرد: فضای زیر بادگیر و شاه نشین یا فضای زیر گنبد نیز از زیبایی خاصی برخوردارست به ویژه که در آجرکاری های نماهای داخلی آنها از گل چین هایی استفاده شده که بر زیبایی کار افزوده است.
منبع: فراجا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب