خون به دل بافت تاریخی شیراز كرده اند
فراجا: كوچه پس كوچه های بافت تاریخی شیراز برای خیلی ها هنوز یادآور نوستالژی دورانی نه چندان دور و نه زیاد نزدیك از روزهای خوب صمیمیت و همدلی است؛ روزهای پر خاطره ای در كمتر از چهاردهه قبل؛ روزهایی كه زندگی در بافت جریان داشت، همچون خونی در رگ های شهر.!
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، هر سال دیدن دوباره ی بافت و حجم ویرانی ها و نابسامانی هایش، آه حسرت را برای آنها كه با شیراز و تاریخش زندگی كرده اند، به همراه دارد، بافتی كه حالا نفس هایش به شماره افتاده و زخم های كاری رگ هایش را از جریان زندگی خالی كرده است.
بافت تاریخی فرهنگی كه ستون های استوار شیراز محسوب می شود؛ علی رغم نامهربانی ها و ناملایمتی ها هنوز هم وقارش را حفظ كرده؛ باآنكه طی سال های گذشته هر بار با تخریب بنا و تهدید بنایی دیگر؛ خون به دلش كردند!.
بافت تاریخی شیراز باآنكه فرزندانش با او نامهربان بودند اما نمی خواهد روزهای سخت تخریب را در خاطر نگه دارد؛ كوچه پس كوچهها و بازار و گرمابه و خانههایش هنوز هم گنجینه های فراوانی را در دل تك تك خشت هایشان پنهان و از گزند ویرانی حفظ كردهاند.
بافت تاریخی شیراز بارها شاهد آمد و شد مدیران و مسئولانی از سطوح مختلف بوده است، مسئولانی كه روزگاری برای تخریبش تصمیم می گرفتند و امروز برای حفظ آن به شور نشسته و آستین همت بالا زده اند.
آن روز قرار بود اعضای شورای شهر شیراز به همراه خبرنگاران بازدیدی از بافت تاریخی فرهنگی داشته باشند؛ بازدیدی كه تنها با حضور سه عضو شورا و شهردار منطقه تاریخی فرهنگی و البته معدود خبرنگارانی كه بعضی با دل و بعضی به اجبار آمده بودند برگزار گردید.
همه آنها كه آمده بودند اما بر یك قول اتفاق نظر داشتند و آن حفظ شاهكارهایی از معماری، سنگ تراشی و حجاری، چلنگری و آیینه كاری، مجسمه سازی، نقاشی و... باقیمانده در دل بافت تاریخی فرهنگی شیراز است؛ تمدنی كه هویت ایرانی اسلامی مردمان شهر راز را در خود دارد؛ بافتی كه حالا حاشیه ای امن برای حاشیه نشینانی است كه از درون و بیرون كشور به این نقطه هجرت كرده اند.
همراه بازدید كنندگان در راه شرقی حرم مطهر حركت می نماییم و ابتدا خانه ی صدرجهرمی را بازدید كردیم؛ خانه ای كه تالار آیینه اش هنوز چشم ها را خیره می كند و صاحبش با ممانعت از عكاسی عكاسان به دنبال حفظ آن از دست دزدان ویرانگر است.
صاحبخانه ی صدرجهرمی با صدای بلند از عكاسان درخواست می كند كه عكس نگیرند و به خبرنگاران می گوید هیچ كس از دولتی و غیردولتی، رسمی و غیر رسمی برای بافت تاریخی فرهنگی شیراز كاری نكرده مگر روانی كردن مالكان خانه های تاریخی!
از خانه صدر جهرمی تا بنایی كه قدمت آن را قبل از زندیه اعلام می كنند راهی نیست، اینجا دیگر خبری از تالار آیینه و نقاشی های نبرد رستم و سهراب نیست، اینجا را سه بار آتش زده اند و اجازه استقامت بخشی هم به آن نمی دهند. انگار عزم ها برای ویرانی اش جزم شده است.
باآنكه اندرونی خانه "حسنی" حال و روز بهتری دارد و می گردد جریان زندگی را در آن حس كرد؛ خانه ای كه هنوز مالكان اصلی در آن سكونت دارند و با هراس روزگار می گذرانند و این نگرانی در كلام كوتاهشان احساس می گردد.
آنها معتقدند كه قیمتی كه برای خرید این خانه ی قدیمی و الحاقش در طرح توسعه ی حرم تعیین شده یك میلیون تومان بوده و نتیجه ای از شكایت آنها حاصل نشده است.
یكی از اهالی ساكن در بافت تاریخی فرهنگی حضور رییس شورای شیراز را مغتنم شمرده و با كلامی مملو از گلایه می گوید: نه مجوز می دهید نه خدمات، واقعا چه برنامه ای برای این بافت دارید، ساماندهی پیشكش چرا به نگرانی و اعتراض ساكنان توجه نمی گردد.
او كه تاكید دارد ساكنان خصوصا مالكان خانه های این بافت با امید به زندگی در این محدوده كه حاشیه ای در متن شهر است، ادامه می دهند.
این شهروند ساكن بافت تاریخی مدعی است كه تخریب خانه ها در این محدوده روشی خاص دارد؛ ابتدا آب و برق و گاز قطع می گردد و پس از مدتی كه خانه از سكنه خالی شد؛ معتادان راهی بنا می شوند و آرام و از درون تخریب ها شكل می گیرد؛ مجوزی برای استقامت بخشی و ترمیم هم نمی دهند تا مجبور به فروش شده یا بنا را رها كنی!
او كه نمی داند چه كسی برق و گاز و آب را قطع كرده یا زمینه ی تخریب را فراهم می كند، ضرورت توجه بیشتر به وضعیت بافت را خواسته ی جدی اهالی و مالكان می داند.
باآنكه ساكن دیگری اعتقاد دارد میراث فرهنگی مانعی بر سر راه تخریب به حساب می آید و پس از دستور استاندار در مورد بافت هم مبحث جدی تر دنبال می شود، وی در عین حال تاكید دارد كه اگر همراهی و حمایت نباشد روند تخریب باز از سر گرفته خواهد شد.
رییس شورای اسلامی شهر شیراز اما در انتها بازدید ضمن تایید نگرانی های ساكنان و مالكان بافت تاریخی فرهنگی تاكید دارد كه تخریب یك خانه با زور و فشار حتی به واسطه ی رونق یك امامزاده از نظر مبانی دینی و اخلاقی پذیرفته نیست.
سید احمدرضا دستغیب از استیصال اهالی بافت تاریخی فرهنگی شیراز می گوید و اینكه شهرداری باید كمك آنان باشد و می افزاید: در طول تاریخ ائمه اطهار و امامزادگان همواره پناهگاه مردم بوده اند نباید با یكسری بی تدبیری به این باور و فرهنگ صدمه وارد كرد. نباید كاری نماییم كه با تخریب خانه های مردم زمینه ناراحتی، دین گریزی و تولید فاصله با متولیان را فراهم نماییم.
او ضمن اعلام اینكه شورای شیراز محكم ایستاده است؛ تاكید دارد كه تمام تلاش مسئولان و خصوصا نمایندگان مردم در شورای شهر باید ممانعت از تخریب بافت و فراهم كردن بستری برای بازگشت جریان زندگی به بافت تاریخی فرهنگی باشد.
دستغیب با اشاره به اینكه بافت دارای یك هویت در هم تنیده است بر این نكته تصریح كرد كه در كنار حفظ خانه های میراثی باید به كوچه پس كوچه ها و ارزش های بافت هم توجه لازم صورت گیرد.
رییس شورای شیراز تامین و ارتقاء امنیت، حفظ پاكیزگی و بهداشت معابر و تبدیل خانه های تاریخی به موزه، اماكن فرهنگی و گردشگری، تولید زمینه های سرمایه گذاری و... را از اقدامات منجر به حفظ و ساماندهی بافت تاریخی فرهنگی شیراز دانست.
دستغیب با اشاره به اینكه باید با حفظ حرمت حرم مطهر و حریم بافت تاریخی هم نیاز حرم به توسعه و دسترسی را مرتفع و هم بافت را حفظ كرد یادآوری می كند كه برای طرح توسعه 57 هكتاری حرم مطهر، مصوبه ابلاغ گردیده ای نداریم بنابراین شهرداری منطقه بافت تاریخی- فرهنگی باید در بخش صدور مجوز با مردم همكاری لازم را در بخش های تعمیرات كلی و جزیی داشته باشد.
نماینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هم با اشاره به اینكه در طرح توسعه 57 هكتاری حرم مطهر(ع) گفته نشده كه خانه های میراثی تخریب شود، می گوید: نقشه مصوب موافقت با كاربری است و معنای آن تخریب نیست بنابراین به شبهات دامن زنید چون طرح توسعه مصوبه ندارد.
بصیری با اشاره به اینكه طرح توسعه 57 هكتاری، طرح بدی نیست به شرطی كه درست اجرا شود، می افزاید: امروز از طرح توسعه تعریف های جدیدی انجام شده و می گویند طرح توسعه یعنی پهنه ی زیارتی، باشد اما این به معنای تخریب نیست.
این كارشناس میراث فرهنگی تصریح كرد: اگر متولیان امر برابر طرح توسعه اقدام نمایند خیلی از مسایل خود به خود حل می گردد امروز گرفتاری ما در بافت كالبدی است باید مطمئن شویم كه بافت حفظ می گردد.
رئیس كمیسیون شهروندی شورای اسلامی شهر شیراز هم با اشاره به اینكه بافت تاریخی- فرهنگی شیراز یكی از ارزشمندترین بافت های میراثی در سطح ملی است، می گوید: امروز حفظ بافت در معنای كالبدی آن و مستندنگاری بناها از ضروریات است.
احمد تنوری تخریب هر بنای تاریخی را لطمه ای بر پیكره فرهنگ و هویت ایر انی اسلامی بافت تاریخی- فرهنگی دانسته، می افزاید: وظیفه میراث فرهنگی حفظ و حراست از میراث تاریخی است نه فقط آثار ثبت شده تاریخی.
وی با تاكید بر اینكه سازمان میراث فرهنگی نباید خویش را تنها مقید به حفظ بناهای ثبت شده تاریخی كند، می گوید: بافت تاریخی- فرهنگی شیراز علاوه بر داشته هایی چون خانه های میراثی دارای اماكن خدماتی و كسب و پیشه های تاریخی است كه قدمت بعضی از آنها به چندین قرن می رسد بناهایی كه در نوع خود در جهان اسلام بی نظیر بوده اند بنابراین هرگونه لطمه به بافت تاریخی- فرهنگی غیرقابل جبران خواهد بود.
رئیس كمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر شیراز، هم تاكید دارد كه توسعه حرم مطهر منافاتی با حفظ و نگهداری خانه های تاریخی ندارد.
نواب قائدی با اشاره به اینكه بافت تاریخی فرهنگی شیراز بخشی از هویت و تاریخ كشور به حساب می آید و آثاری در این نقطه وجود دارد كه در سایر شهرهای كشور نیست، اعتقاد دارد كه همه مسئولان و دوستداران میراث فرهنگی باید برای حفظ این آثار همت داشته باشند.
قائدی تاكید دارد كه می توان خیلی از بناهای تاریخی و میراثی موجود در بافت را بعنوان موزه و مركز فرهنگی مورد استفاده قرار داد و به اینگونه حفظ كرد.
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا؛ بافت تاریخی فرهنگی شیراز طی سال های اخیر لطمه های زیادی را از شفاف نبودن طرح ها و برنامه ها خورده، لطمه هایی كه زمینه را برای رشد صدمه های اجتماعی فراهم نموده است. امروز بافت نیازمند همدلی است تا سامانی مناسب پیدا كرده و بستری باشد برای رونق اقتصادی شهر راز.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب