به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، علی اصغر مونسان كه ۲۲ مرداد امسال بعنوان یازدهمین رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از كیش به تهران آمد، تا كنون بیشترین سَمت و سوی صحبت هایش را هر چند اگر در عمل اجرایی نشده باشند، به سمت گردشگری سوق داده است؛ صنعتی كه از یك سو در مدت ریاستش در منطقه آزاد كیش بیش از دو حوزه دیگر با آن مواجه بود و بطور قطع راهكارهایی بهتر از میراث فرهنگی و صنایع دستی در پشتیبانی از آن ها در ذهن دارد. از جانب دیگر با نگاهی به سخنان و عملكرد رییسان این سازمان در دو دولت یازدهم و دوازدهم به نظر می رسد معاونان رئیس جمهور تكلیف مشخصی در این حوزه دارند تا این سازمان را بیشتر به سمت صنعت گردشگری سوق بدهند.
اما این كه در طول دست كم چهار ماهِ گذشته تا امروز رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چه میزان در كنار نام بردن از گردشگری به "صنایع دستی" و "میراث فرهنگی" اشاره نموده است، به یك دستگاه شمارش نیاز دارد.
با این وجود مونسان با حضور در خبرگزاری ایسنا و در مقابل این اعتراض تاكید می كند كه «سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هیچ فرقی برای من ندارند. من هر سه معاونت را مكمل یكدیگر می دانم و اینكه این سه معاونت را در سه بخش ببینیم اتفاق خوبی نیست. » شاید بنابراین هم مونسان در صحبت هایش در این خبرگزاری بیشتر به بیان چالش های موجود در صنعت گردشگری می پردازد و معتقد می باشد، همه راه ها از میراث فرهنگی تا صنایع دستی به گردشگری ختم می گردد یا این شاهد كه «هرچه به مبحث میراث فرهنگی بپردازیم، این مورد به توسعه گردشگری كمك می نماید. »
با تولید حساب اختصاصی، درآمد موزه ها به خودشان برمی گردد
واریز درآمد موزه ها به خزانه دولت و اختصاص درصدی از این درآمد به سازمان میراث فرهنگی و موزه ها اعتراضی است كه در طول سال های گذشته به صورت مداوم از جانب موزه داران و مسئولان میراث فرهنگیِ این سازمان مطرح می شد، اما پای راهكاری مناسب برای مرتفع ساختن آن در بین نبود و معمولا به همین نكته بسنده می شد كه حدود ۷۰ درصد از این درآمد به موزه ها برگردانده می گردد. هر چند بعضی از مدیران موزه ها بارها اعلام نموده بودند این برگشتِ درآمد را به چشم نمی بینند، اما گذشته از همه این ها، حالا علی اصغر مونسان، معاون رئیس جمهور، اعلام می كند، با پیگیری هایی كه انجام داده است توانسته درخواستِ باز كردنِ یك حساب اختصاصی برای بازگرداندن درآمد موزه ها به هر كدام از موزه ها را اجرایی كند.
او با اشاره به این كه تعداد موزه های غنی در نقاط مختلف كشور زیاد است، و حتی غنای آثار تاریخی یك موزه كوچك در زنجان در سطح آثار موزه ملی است، می گوید: با عنایت به وجود این گستردگی در نقاط مختلف كشور و درآمدهای اندكی كه از موزه ها به این سازمان تعلق می گرفت، اعتراض ها و پیگیری هایی به بخش های مختلف دولت داشتیم تا همه درآمد موزه ها به دولت بازگردانده شود.
وی بیان می كند: گِله من به بخش های مختلف دولت این بود كه درآمدهای اندكی كه از موزه ها به دست می آوریم به واسطه رونق گردشگری و تولید درآمد برای موزه هاست، اما آن درآمد هم به سرجمع درآمدهای بودجه كل كشور واریز می شد و در نهایت عددی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد به موزه ها تخصیص داده می شد.
او با اشاره به كمك سازمان برنامه و بودجه برای مرتفع ساختن این مشكل ادامه می دهد: پیگیری كردم تا درآمد موزه ها به ردیف های اختصاصی خود موزه داده شود، در واقع همان اندازه كه پول به خزانه می رود، همان اندازه هم می توانیم هزینه نماییم.
با اعتراض به بخش های مختلف دولت برای بازگشت درآمدِ موزه ها به هر موزه و نه واریز آن به سرجمع درآمدهای بودجه كل كشور، خوشبختانه یك ردیف اختصاصی بودجه برای موزه ها اختصاص داده شد و خوشبختانه اكنون حساب اختصاصی برای موزه ها بوجود آمده است كه پس از واریز به خزانه دولت، همان مبلغِ درآمد موزه ای به حساب موزه ها برگردانده می شود
معاون رئیس جمهور با تاكید بر این كه از این به بعد درآمد موزه ها در سرجمع قراردادهای دولت قرار نمی گیرد، ادامه می دهد: خوشبختانه یك ردیف اختصاصی بودجه برای موزه ها اختصاص داده شد، این كار سبب تولید انگیزه برای موزه ها می گردد تا هر قدر كه می توانند درآمد را بالا برند و دست شان باز می گردد تا بتوانند برای موزه ها بیشتر هزینه كنند.
او با بیان این نكته كه در گذشته، درآمد موزه ها در سرجمع درآمدهای دولت و در قالب تخصیص اختصاص پیدا می كرد، می گوید: ممكن بود حتی بخشی از این اعتبار، به یك وزارتخانه اختصاص پیدا كند، اما اكنون درآمد به خزانه می رود و این انگیزه برای موزه ها تولید می گردد تا درآمدهای خویش را بالاتر ببرند.
مونسان با اشاره به درخواستی كه از موزه های زیرنظر سازمان میراث فرهنگی، در خصوص بالابردن درآمد موزه های زیر نظر خود داشته است، بیان می كند: معمولا مدیران موزه ها بیان می كردند انجام این كار هیچ نفعی برای موزه ها ندارد، هر قدر كه درآمد را افزایش دهیم، آن مبلغ به موزه بازگردانده نمی شود، آن ها معتقد بودند هر چقدر هم موزه پول بیشتری تولید نماید، اما عدد كمتری به آن اختصاص پیدا می كند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تاكید بر این كه ابتدا همه درآمدها باید به خزانه برود تا نخست توسط دولت كنترل شود، بیان می كند: خوشبختانه با پیگیری های مناسب، اكنون حساب اختصاصی برای موزه ها بوجود آمده است و پس از واریز به خزانه دولت، همان مبلغِ درآمد موزه ای به حساب موزه ها برگردانده می گردد.
مونسان با این وجود با اشاره به برخی نكات منفی در موزه های زیرنظر سازمان میراث فرهنگی می گوید: جای تاسف دارد كه یك سیستم الكترونیك راهنمایی در موزه ملی كشور وجود ندارد، یا خیلی از اشیای تاریخی مانند لباس های سلطنتی در سعدآباد در معرض هوای عادی قرار دارند و بطور قطع به مرور از بین می روند.
او در پاسخ به این پرسش كه بازگشت این درآمدها به حساب اختصاصی موزه ها چطور انجام می شود، تاكید می كند: مدت زمان برگشت درآمدها فرقی نمی كند، همین كه این اتفاق تصویب شود و در قالبِ سرجمعِ درآمدهای سالانه تخصیص پیدا كند، یك اتفاق خیلی خوب است.
نحوه كنونی فروش بلیت در موزه ها مناسب نیست
معاون رئیس جمهور همینطور با اشاره به نحوه فروش بلیت در موزه های زیرنظر سازمان میراث فرهنگی می گوید: فروش بلیت الكترونیك، شفافیت مالی و قدرت خرید مردم را بالا می برد و با این طرح هر كس در خانه خود هم می تواند بلیت تهیه كند.
او به نحوه فروش بلیت در مجموعه سعدآباد اشاره می كند و ادامه می دهد: این اتفاق در مجموعه های مانند سعدآباد اصلا خوب نیست، فقط در ورودی مجموعه بلیت فروخته می شود، اما اگر كسی در میانه های بازدید تمایل به بازدید از یك مجموعه جدید داشته باشد، باید همه راه را تا در ورودی مجموعه به این بزرگی بازگردد و بار دیگر بلیت تهیه كند؛ این اتفاق خوب نیست.
مونسان با تاكید بر ضرورت جلو بردن مسیر الكترونیك كردن فروش بلیت موزه ها، ادامه می دهد: در حال كار روی موضوعات الكترونیك كردن فرایندهای كلی در سازمان میراث فرهنگی هستیم. بعنوان مثال پرتال گردشگری كشور یك نیازِ كشور است. در شرایط كنونی اگر با یك تعطیلی مواجه شویم، هیچ كس نمی داند در این تعطیلی، سازمان میراث فرهنگی چه تسهیلاتی می دهد یعنی گردشگران نمی دانند در این چند روز تعطیلی به چه نقاطی می توانند بروند. ازاین رو باید داشته هایمان را در استان ها بارگذاری نماییم تا دست كم ایرانیان با فضاها و مسیرهای گردشگری آشنا شوند و گردشگری داخلی و توزیع گردشگری تقویت شود.
به گفته او، در این پرتال گردشگری، باید داشته های كل كشور عرضه شوند و پروژه های مختلف جلو بروند. این اقدامات هر چند هزینه كمی از ما می گیرد، اما اثرگذاری بالایی دارد.
باید قوانین را تجمیع نماییم، تا مردم همه چیز را بدانند
ابلاغیه رئیس جمهور به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای تدوین قوانین مورد نیاز در این سه حوزه و مرتفع ساختن خلأهای قانونیِ حفاظت از میراث فرهنگی یكی دیگر از نكاتِ مهمی است كه مونسان باید در راس كارهایش به آن توجه كند.
البته پیش از او زهرا احمدی پور در مدت زمان حضورش در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آن را در قالب یك دستور مطرح كرده و مسئولان مختلف در سه حوزه را موظف به تهیه یك طرح جامع كرده بود. پس از او هم در ۱۹ آذر رئیس جمهور در دستوری به معاونِ خود در سازمان میراث فرهنگی، خواست تا در كمترین زمان یعنی سه ماهه اول سال ۹۷، دستورالعملی از قوانین جامع میراث فرهنگی و با هدف تهیه یك قانون جامع تدوین كند.
مونسان درباره مشابهت كاری این دو دستور و میزان اقدامات انجام شده برای آن ها تا كنون می گوید: برپایه آن دستور باید «قانونِ جامع پشتیبانی از گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی» تهیه شود كه تا كنون می توان گفت حدودا قانون «حوزه میراث فرهنگی» آماده است، اما ما دنبال این هستیم تا در صورت امكان یك قانون داشته باشیم و همه آن هایی را كه در هر سه حوزه فعالیت می نمایند در بربگیرد. اكنون در همه جا پراكندگی قانون زیاد است، اگر بتوانیم باید قوانین را تجمیع نماییم و در یك بسته قرار دهیم تا همه، همه چیز را درباره این سازمان بدانند.
او ادامه می دهد: رئیس جمهور هم همان روز (۱۹ آذر) در ابلاغیه ای ماموریت هایی را برای ما تبیین كردند. در برنامه ما این بود كه سه ماهه اول سال آینده این قانون را نهایی كرده به دولت عرضه دهیم و تفكیك بگیریم. آقای رئیس جمهور در آن ابلاغیه به بخش میراث فرهنگی اشاره داشت و در آن به ما دو ماه فرصت داده است.
براساس ابلاغیه رئیس جمهور باید تا سه ماهه اول سال آینده قانون نهایی شده به دولت عرضه شود تا خلأهای قانونی در جهت حفظ آثار تاریخی احصا و اعلام شوندوی اضافه می كند: در آن ابلاغیه اعلام شده بود در این فاصله دوماهه خلأهای قانونی در جهت حفظ آثار تاریخی احصا و اعلام شوند، ازاین رو فكر می نماییم در آن مدت زمان به راحتی بتوانیم این درخواست را انجام دهیم، با عنایت به این كه در بحث میراث فرهنگی مشكلی نداریم.
او سپس با تاكید بر این كه دستورالعمل اجرایی اعلام شده از جانب احمدی پور رئیس سابق میراث فرهنگی و ابلاغیه رئیس جمهور هر كدام طرح های جدایی هستند، بیان می كند: طرح جامع حفاظتِ الكترونیك از موزه ها و سایت توسط معاون توسعه و مدیریت به بخش های مختلف ابلاغ گردیده كه ادامه طرحِ «جامع حفاظت از میراث فرهنگی» است.
مونسان با تاكید بر محدودیت اعتبارات این سازمان می گوید: به واسطه حساسیت ها، عمده اعتباراتِ ما به میراث فرهنگی داده می گردد. ایران كشوری پهناور است. بعنوان مثال مدتی قبل در میدان امام (ره) همدان نخست یك حفاری كوچك انجام شد، اما اكنون گفته می گردد یك مخزن از آثار تاریخی به دست آمده است، ازاین رو به هر نقطه بپردازیم، كم است.
تصویب لایحه ساماندهی و احیای بافت های تاریخی كشور
او همینطور از تصویب لایحه ساماندهی و احیای بافت های تاریخی و میراث فرهنگی كشور و كمك به حوزه گردشگری در دولت خبر می دهد و می گوید: البته به صورت موازی طرحی را نمایندگان مجلس در كمیسیون فرهنگی با قید فوریت پیگیری می كنند كه در آن به موضوعات جامع تری پرداخته شده، ولی خوشبختانه این لایحه در كمیسیون كلان شهرها هم عنوان شد كه در بیش از ۱۰ روز گذشته در صحن دولت تصویب شد.
مجلس تصویب كرد شهرداری ها می توانند اماكن تاریخی درون شهرها را تملك كنند و در مرمت، احیا، كاوش و معرفی آثار تاریخی مشاركت داشته باشندمعاون رییس جمهور اضافه می كند: این پروژه به حفظ، احیا و مرمت اماكن تاریخی و فاخر كمك می نماید. بر این اساس شهرداری ها مجاز می شوند اماكن تاریخی درون شهرها را تملك كنند و درصدی از بودجه را برای این امر تخصیص دهند، در مرمت و احیا هم می توانند كمك كنند و حتی برای كاوش و معرفی آثار تاریخی می توانند با ما مشاركت داشته باشند.
به گفته او، مقرر است شوراهای شهر بودجه ای را برای این منظور تخصیص دهند. در طرح مجلس هم درصدِ مشخصی از بودجه را با این عنوان تعیین و شهرداری ها را به انجام این كار مكلف كرده اند.
وی بیان می كند: امیدواریم این طرح در صحن مجلس تصویب شود، چون موضوعات این سازمان گسترده است و اعتبارات ما جوابگوی این حجم از آثار نیست. امیدواریم با ورود شهرداری ها، دست كم ابنیه تاریخی و فاخر كه در محدوده شهرها قرار گرفته اند، حفظ و احیا شوند.
گفت وگو: سمیه ایمانیان - ایسنا