بزرگترین سنگ نگاره ایران در معرض نابودی
به گزارش فراجا همدان عضو هیئت علمی گروه دیرینه شناسی دانشگاه بوعلی سینا اظهار داشت: در سالهای اخیر شاهد تخریب سنگ نگاره های مناطق مختلف استان همدان همچون بزرگترین سنگ نگاره ایران در منطقه ازندریان بوده ایم.
دکتر اسماعیل همتی ازندریانی در گفتگو با ایسنا، اظهار نمود: سال ۹۳ درخواست طرح تحقیقاتی جهت بررسی، شناسایی، ثبت و ضبط سنگ نگاره ها را عرضه دادیم که در آن زمان امکان پذیر نشد و بعد از انجام پژوهش هایی برخی از آنها را در مجلات معتبر هنر صخره ای در چارچوب مقالات علمی منتشر کردیم.
وی افزود: بعد از آن کتابی با عنوان «سنگ نگاره های استان همدان» به قلم بنده و دکتر محمدی فر تألیف شد و اطلاعات و مشخصات آثار را به میراث فرهنگی عرضه کردیم که آنها را ثبت و ضبط کنند اما با عنایت به مشکلات و محدودیت های میراث فرهنگی استان و بالا بودن حجم کار فعلاً این کار عملیاتی نشده است.
سنگ نگاره ها برای حفاظت باید ثبت ملی شوند
همتی ازندریانی ضمن اشاره به این که میراث فرهنگی پیگیر ثبت این آثار است، افزود: با عنایت به تعداد بالای سنگ نگاره ها این آثار احتیاج به توجه ویژه ای دارند و باید همه به صورت مشخص ثبت و ضبط شوند و تا زمانی که ثبت ملی نشده اند به صورت طبیعی شناسه و پلاکی ندارد و در معرض تخریب و نابودی توسط افراد هستند.
این دیرینه شناس با تاکید بر ضرورت فرهنگسازی و آگاه سازی این مورد برای مردم، خاطرنشان کرد: بعنوان مثال مردم نقش های این سنگ نگاره ها را نشانه گنج می دانند و اگر اطلاعات درستی داشته باشند با این آثار با خشونت و با دید حفاری گنج با آنها برخورد نمی کنند.
وی ضمن اشاره به این که در سالهای اخیر بخشی از این سنگ نگاره ها تخریب شده است، افزود: علاوه بر نمونه تخریب شده در ازندریان، سنگ نگاره دیگری بین ازندریان و روستای هنجین که نقش گرز به دستان سوار بر اسب است را داریم که صحنه های پهلوانی و اسطوره ای است و یک شاهکار به حساب می آید و متأسفانه به تازگی تخریب شده است.
سنگ نگاره ها در کنار معادن و در معرض تخریب هستند
همتی ازندریانی با اشاره به اینکه بهترین کاری که میتوان برای این سنگ نگاره ها انجام داد مستندنگاری دقیق، تهیه کدهای Gps و جمع آوری اطلاعات دقیق آنهاست، مطرح کرد: خیلی از این آثار در مناطقی قرار دارند که رگه های سنگ سیلیس در کنارشان قرار دارد و جزو محدوده های ممنوع نیستند و به آنها مجوز معدن داده می شود ازاین رو آثار به سادگی تخریب می شوند.
وی درباره قدمت این سنگ نگاره ها، اظهار داشت: تابحال در ایران هیچ گونه تاریخ گذاری دقیقی روی این آثار انجام نشده است، علاوه بر این دو نوع تاریخ گذاری داریم یکی تاریخ گذاری مطلق که بر مبنای روش های آزمایشگاهی است و دیگری تاریخ گذاری نسبی است.
این مدرس دانشگاه افزود: در مورد این سنگ نگاره ها تاریخ گذاری مطلق انجام نشده است و محدودیت های تکنیکی و تکنولوژیکی در این حوزه وجود دارد ازاین رو نمی توان تاریخ گذاری دقیق، مطلق و علمی انجام داد اما بر مبنای شواهد موجود امکان تاریخ گذاری نسبی وجود دارد.
قدمت سنگ نگاره های همدان به هزاره پنجم قبل از میلاد برمی گردد
همتی ازندریانی با اشاره به اینکه در استان همدان سنگ نگاره هایی از هزاره پنجم قبل از میلاد تا دوره معاصر وجود دارد، اظهار داشت: بعنوان مثال نمونه هایی از نقوش در استان موجود است که اسب زین ندارد و نشان داده است در ارتباط با قبل از دوره ساسانی و اشکانی است، همینطور نمونه هایی که در نزدیکی روستای علی آباد دمق وجود دارد که در ارتباط با هزاره پنجم پیش از میلاد و شبیه نمونه های سیلک کاشان است و قدمت چند هزار ساله آنها را نشان داده است.
این دیرینه شناس با تاکید بر این که این سنگ نگاره ها حدودا در طیف وسیعی از استان همدان وجود دارد، خاطرنشان کرد: بعنوان مثال در نزدیکی منطقه حفاظت شده لشکردر، قشلاق، علی آباد در ملایر، ازندریان، روستای ارزانفود و مناطق اطراف همدان مثل دره های دیوین، دوستعلی، تاریک دره و شهرستان های بهار، کبودراهنگ و رزن این نوع آثار مشاهده می شود.
عضو هیأت علمی گروه دیرینه شناسی دانشگاه بوعلی سینا در انتها افزود: تمرکز این آثار بیشتر در دره های میان کوهی رشته کوه الوند است که به علت خاصیت ییلاقی، دسترسی به منابع آب، پوشش گیاهی مناسب و شکارگاهی بودن آنهاست که شرایط مناسبی برای حضور حیوان در کنار انسان فراهم می کرده است.
منبع: فراجا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب