روستایی زیبا در همسایگی لوت؛
دهسلم نقاشی زیبای خداوند از نخل و کویر
در حاشیه ریگ یلان و بیابان لوت روستای زیبایی به نام دهسلم قرار دارد که وجود نخل و قنات های پرآب و کویر تصویر زیبایی را در آنجا خلق کرده است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها: در ۳۵ کیلومتری جنوب روستای دهسلم و در شرق بیابان لوت پدیده منحصر به فرد تپه های ماسه ای که به ریگ یلان معروف هستند واقع شدند.
ریگ یلان تجمع عظیمی از انواع ساخت های ماسه بادی با وسعت بسیار زیاد است و در این ناحیه بلندترین هرم های ماسه ای ایران وجود گرفته است.
در بخش هایی از این بیابان گونه های با ارزش جانوری نظیر گربه و روباه شنی، انواع مار و عقرب و … وگونه های خاص پرندگان مانند زاغ بور که پرنده آندمیک ایران است مشاهده شده است که بسیار پرارزش است.
بیابان لوت به صورت مشترک بین استانهای خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان در ۲۹ مرداد ماه ۱۳۹۳ به شماره ۲۰۳ در لیست میراث طبیعی ملی قرار گرفت و پرونده این اثر در سال ۲۰۱۵ جهت ثبت در لیست میراث جهانی به یونسکو ارسال و در سال ۲۰۱۶ به شماره ۱۵۰۵ در لیست میراث جهانی به ثبت رسید.
کلوت هایی خیره کننده لوت
بیابان لوت خصوصیت های برجسته ی بسیاری دارد که در دنیا منحصر به فرد است. قرارگیری این منطقه در موقعیت فوق العاده خشک، بادهای قوی، در دسترس بودن ته نشست رسوبات دریاچه برای توسعه کلوت ها و وجود رسوبات ریز دانه، شرایط مناسبی را برای ایجاد اشکال منحصر به فرد، زیبا و متنوع ایجاد نموده است.
کلوت های عظیم لوت در دنیا منحصر به فرد بوده و بلندترین کلوت های دنیا را میتوان در این منطقه یافت. کلوت توسط فرآیندهای بادی و آبی در ته نشست های دریاچه خشک شده فرسایش یافته است. فرسایش بادی به همراه فرسایش آبی، که بر اثر فرآیندهای در ارتباط با رودخانه شور و بارش پراکنده ایجاد شده، سبب تشکیل کلوت های کوچک و بزرگ شده که در بعضی مناطق به ۱۵۵ متر می رسد.
روستای دهسلم در حاشیه کویر، یلان و در کل بیابان لوت یکی از جاذبه های ارزشمندی است که می تواند مقصد خیلی از مسافران و گردشگران به خراسان جنوبی باشد.
زهرا رضایی ملکوتی، مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار نمود: روستای دهسلم در ۲۸۵ کیلومتری بیرجند و ۸۵ کیلومتری جنوب غرب نهبندان قرار دارد و فاصله این روستا تا شهداد ۲۱۰ کیلومتر است.
وی اظهار داشت: دهسلم قناتی دارد که آب آن نسبت به دیگر روستاها بیشتر و نسبتاً گرم تر است و شاخصه این روستا نخلستان های آن است که در کمتر جایی در شهرستان نهبندان دیده می شود.
نعمت قنات پرآب در همسایگی ریگ یلان
رضایی ملکوتی ضمن اشاره به این که نخلستان های آن در کنار ماسه های کویر مناظر بسیار زیبایی را خلق کرده اند، افزود: به علت این که قنات روستا نسبت به روستاهای دیگر پر آب تر است، کشاورزی هم رونق دارد و علاوه بر خرما، گندم، جو و پنبه هم در آن کشت می شود.
وی اظهار نمود: در روستای دهسلم خصوصیت های بارز مناطق کویری نمایان شده و خانه های خشت و گلی و نخلستان های خرما جلوه هایی از زیبایی آن است و از خصوصیت های منحصر به فرد این روستا وجود بیابان زیبای لوت در این منطقه است.
مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی بیان نمود: یکی از جاذبه های این روستا، حمام های روباز هستند که یکی از ساختارهای خاص و منحصر به فرد مناطق کویری است و این حمام ها که به شکل مردانه و زنانه استفاده می شوند دارای فضایی به مساحت تقریبی ۷۰ متر مربع هستند.
رضایی ملکوتی اظهار داشت: حمام روباز زنانه بزرگ تر از مردانه است که شاید دلیل آن وجود فضایی جهت شست و شوی لباس باشد.
وی افزود: استخری که از آب قنات روستا پر می شود در وسط این حمام ها قرار داشته و آب درون آنها در جریان است.
۴۰۰ هکتار نخلستان در روستای دهسلم
مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی ضمن اشاره به این که از مهم ترین جاذبه های روستای دهسلم نخلستان آن است که با وسعت تقریبی ۴۰۰ هکتار، چون نگینی در دل بیابان می درخشد، اظهار نمود: این نخلستان در شرق بیابان لوت قرار دارد.
رضایی ملکوتی با اشاره به اینکه ۱۵۰ هکتار از آن در ارتباط با نخلستان قدیم و ۲۵۰ هکتار در ارتباط با نخلستان جدید است، اضافه کرد: تنوع خرما در این روستا سبب رونق کشاورزی و به دنبال آن رونق اقتصادی منطقه شده است.
وی اظهار داشت: زندگی ده سلمی ها مستقیماً به خرما و درخت آن مربوط می شود و شاخه های آن تیرانداز سقف خانه ها و یا سوخت زمستانی شأن، برگ های بافته شده آن سبد و جارو و حصیر و زیرانداز، الیاف تابید شده آن طناب و میوه آن قوت روزانه شأن است.
نقش آفرینی اقتصادی زنان در دهسلم
رضایی ملکوتی بیان نمود: در روستاهای حاشیه بیابان لوت خصوصاً دهسلم زنان نقش اساسی و بسیار مهمی در رونق روستا دارند و مدیریت آنها بسیار چشم گیر و بارز است. حتی امور در ارتباط با مرمت و بازسازی خانه ها، پرورش و نگهداری از دام ها خصوصاً شتر، چیدن خرما و… و. که از کارهای مردانه و خشن است توسط بانوان انجام می شود.
وی اضافه کرد: دهسلم روستایی است که شعرای زیادی را در خود پرورش داده است و اشعار زیبا و پرمعنایی که اکثراً توسط بانوان روستا سروده می شوند خود گویای استعداد، نکته سنجی و ذهن پویای آنهاست چون که آنها به هر مناسبتی فی البداهه شعر می سرایند.
مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی اظهار داشت: مدیریت زنان در این روستا سبب شده مردم سنت های رفتاری و فرهنگی خود را در نوع پوشش لباس و حتی نوع زندگی، به خوبی حفظ نمایند.
رضایی ملکوتی ضمن اشاره به این که اقتصاد روستای دهسلم بیشتر وابسته به صنایع دستی روستا است، اظهار داشت: این صنایع دستی توسط بانوان روستا تهیه می شود و وجود نخلستان زیبا و منحصر به فرد روستای دهسلم سبب شده اغلب تولیدات دستی روستاییان، به شکلی وابسته به نخل باشد.
نخل و صنایع دستی خلاقانه
وی اضافه کرد: زیراندازهای حصیری، انواع کلاه و سبدهای حصیری متنوع، عروسک های حصیری اوج هنر و خلاقیت روستاییان خصوصاً زنان روستا را به نمایش می گذارد.
مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی افزود: با عنایت به این که شغل اصلی مردم دهسلم دامداری و خصوصاً پرورش شتر می باشد، برخی دست بافته های زنان از موی شتر بسیار زیبا و چشم نواز است و هیچ گردشگری بدون خرید صنایع دستی زیبای منطقه، روستای دهسلم را ترک نمی نماید.
فعالیت های انجام شده پس از ثبت جهانی لوت
رضایی ملکوتی خاطرنشان کرد: مرمت، بهسازی و تجهیز یک واحد مسکونی بومی و محلی با مساحت ۳۴۰ متر مربع و زیربنای ۸۰ متر مربع بعنوان پایگاه میراث طبیعی بیابان لوت در روستای دهسلم، طراحی و نصب تابلوهای معرفی و در مسیرهای دسترسی به ریگ یلان از روستاهای حیدرآباد و دهسلم به صورت دوزبانه جهت هدایت گردشگران، چاپ بروشور و کتابچه معرفی بیابان لوت و روستای دهسلم همچون اقداماتی است که پس از ثبت جهانی بیابان لوت انجام شده است.
وی اظهار داشت: چاپ کتاب نقاشی و رنگ آمیزی برای کودکان با مبحث معرفی بیابان لوت و روستای دهسلم، طراحی و بهسازی مسیر گردشگری در نخلستان دهسلم، مرمت و بهسازی حمام های روباز دهسلم، ثبت کوه های مریخی نهبندان در لیست میراث ملی، ثبت نخلستان دهسلم در لیست میراث ملی هم از دیگر اقدامات انجام گرفته از زمان ثبت جهانی است.
منبع: فراجا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب