نقش رستم در محاصره فرونشست آرامگاه های هخامنشی امن، اما کعبه زرتشت در خطر

به گزارش فراجا، بنا به اعلام محققان و کارشناسان سازمان زمین شناسی جنوب کشور، نقاط مختلف دشت مرودشت ۲ تا ۲۰ سانتی ‎متر فرونشسته است؛ در رویارویی با این رخداد، نگاه ها و افکار نگران بیشتر از همه متوجه میراث جهانی هخامنشی می شوند؛ آیا شکست زمین، جان این نقش رستم را تهدید می کند؟

به گزارش فراجا به نقل از خبر آنلاین، فرونشت زمین به مفهوم افتادگی، شکست یا ترک خوردگی و ایجاد اختلاف سطحی در زمین است که در سازنده یا تشکیلات زمین شناسی عهد حاضر ( دوره کواترنر) رخ می دهد؛ در این نوبت تاریخی سطوح آبرفتی با رسوبات مخروط افکنه ها شکل گرفته و تمدن ها نیز در چنین نقاطی و بر روی همین دشت ها تشکیل شدند.
ایرنا در خبری نوشت: تمدن هخامنشی نیز بر روی یکی از پرآب ترین و حاصلخیزترین دشت ها، یعنی دشت مرودشت به وجود آمد و این پایتختی، مرودشت فارس را میراث دار آثاری کهن کرده و به آن شهرت جهانی بخشیده است.
اما طی ده ها خشکسالی متداوم و همراه با آن، برداشت بی رویه آب از دل زمین با عمیق تر کردن چاه ها، سبب از میان رفتن عدم تناسب بیلان آب آبرفتها شده و دشت مرودشت را همچون برخی دیگر از دشت های کشور با معضل فرونشست مواجه کرده است.
مطالعات دانشگاهی و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور ثابت کرده که بعضی از ترک های به وجود آمده در سطح دشت مرودشت، ناشی از فرونشست است که برای نخستین بار در تاریخ، طی همین یکصد سال اخیر روی داده است.
چنانکه علی نیک عهد، مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با اینکه تعیین زمان دقیق شروع فرونشست دشت مرودشت امکان ندارد، اما احیانا شروع این شکست، از حدود ۳۰ تا ۴۰ سال اخیر شروع شده است؛ هنگامی که الکتروپمپ ها با استفاده از انرژی الکتریسیته، آب را از عمق ۳۰۰ تا ۴۰۰متری زمین برداشت کردند؛ با عمیق تر شدن چاه های کشاورزی و برداشت بی رویه آب از سفره های آبرفتی تاریخی، بخشی که مانند بالشتکی انعطاف پذیر عمل می کرده از بین رفته و این سبب می شود تا زمین بر اثر یک تکان خیلی جزئی (در حد نیم ریشتری) گرفتار شکست و فرونشست شود.

تایید یک حقیقت تلخ

کاف به وجود آمده در نزدیکی میراث صخره ای نقش رستم، بیشتر از همه، نگرانی هایی را از بابت تهدید میراث جهانی هخامنشیان در دشت مرودشت بوجود آورده است.
اگه چه به قول نیک عهد، هر دهانه، خندق، شکاف یا حتی تغییر سطحی، ناشی از فرونشست زمین نیست بلکه امکان دارد ناشی از فرسایش آبی ناپایدار، فرسایش خندقی؛ لغزش، ایجاد یک گالی یا دیگر پدیده های ژئومورفولوژیکی باشد؛ اما او اذعان کرد که شکاف به وجود آمده در این نقطه از دشت مرودشت ناشی از فرونشست است.
مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور تایید نمود که ترک به وجود آمده در دشت در فاصله دور از نقش رستم، ناشی از فرونشست زمین است.

نقش رستم باستانی در برخورد با فرونشست؛ سنگ نگاره ها در امان هستند، کعبه زرتشت در خطر

قش رستم یک منطقه کامل باستانی تاریخیه که شامل چهار آرامگاه مهم هخامنشی شامل آرامگاه خشایارشا، داریوش اول و دوم و اردشیر اول، کعبه زرتشت و بارویی باستانی است که حال در ورودی این مجموعه تاریخی قرار دارد.
با توجه به اعتبارات ناکافی اختصاص یافته به مرمت این میراث باستانی، اولویت های مرمتی احصا شده و به قول مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید، مرمت آرامگاه خشایار شا در حال انجام می باشد.
محمدجواد جعفری در حاشیه بازدید خبرنگاران از نقش رستم، اظهار داشت: آرامگاه داریوش آرامگاه داریوش دوم و کعبه زردتشت نیز نیازمند پروژه های مرمتی است و باید هر چه سریعتر مطالعات مربوط به آن تکمیل شود.
او درباره ی فرونشست در این نقطه از دشت مرودش اظهار داشت: فرونشست در تمام دشت مرودشت وجود دارد و متاسفانه در نقش رستم نیز در نقطه تلاقی بین دشت و صخره، یک شکاف بوجود آورده است.
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید با اشاره به اینکه تاکنون این رخداد، چندین بار مورد مطالعه قرار گرفته، افزود: آخرین مطالعه را بخش زمین شناسی دانشگاه شیراز که به رهبری علی فقیه استاد این دانشگاه و با سه روش ژئو مغناطیس انجام شده و نتایج آن به ما ارایه شده است.
جعفری اظهار داشت: این تحقیقات نشان می دهد که فرونشست روی داده به آثار صخرهای همچون آرامگاه های شاهان هخامنشی و ۲ سنگ نگاره لطمه نمی زند.
او افزود: اما این شکست زمین امکان دارد، آثاری که پای کوه وجود دارد همچون کعبه زرتشت و باروی تاریخی و لایه های باستانی که امکان دارد در زیر این باروها مدفون باشد، را تهدید کند.
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید بیان کرد: مقرر است در نشستی تخصصی با حضور علی فقیه، کارشناسان و مسؤلان مرتبط، برای این مساله چاره اندیشی نماییم.
او اظهار نمود: فرونشست یکی از پدیده های خطرناکی است که اگر تدبیر نشود امکان دارد مشکلات خیلی اساسی تری رخ دهد که شاید در حد فاجعه باشد.

1404/09/22

10:57:32

0.0 / 5

تگهای خبر: آنلاین , سفر , شهر , كهن

این پست فراجا را می پسندید؟

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این پست فراجا

نظر شما در مورد این پست فراجا

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۱ بعلاوه ۵