سید مهدی حجت:
زیر پوست شهر، اتفاقاتی در حال رخ دادن است
فراجا: «امروز یك بیداری جدی نسبت به حفاظت از میراث فرهنگی و بافت های تاریخی در جامعه وجود دارد، در واقع زیر پوست شهر اتفاقی در حال رخ دادن است. دوستداران و انجمن میراث فرهنگی و مهمتر از همه جوانان نسبت به نسیان ها به طور دائم اخطار می دهند. »
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، مستند «نسیان» یكی از فیلم های یازدهمین جشنواره حقیقت دوشنبه شب (۴ دی ماه) در باغ موزه سینما به نمایش درآمد، مستندی از جریان توسعه در بافت تاریخی اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) و صدمه های ناشی از آن در دهه های اخیر كه نگاهی انتقادی در خود دارد.
سید مهدی حجت، بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی هم كه در دومین نمایش این مستند حضور داشت، درباره «نسیان در بناهای تاریخی» به ایسنا توضیح می دهد.
او ترجیح می دهد به جای صحبت از "نسیان"، بخش نخست صحبت هایش را به سمت توجه جوانان امروز به میراث فرهنگی و علاقمندی آن ها ببرد و می گوید: نخست حرف امید بخش بهتر است، نوع انعكاسی مردم ایران نسبت به زلزله كرمانشاه، نوع گذراندن شب یلدا در همه ایران، نوع انعكاس نسبت به زلزله تهران، نشان داده است یك چیز امیدواركننده در جامعه ما به مرور رخ می دهد.
وی ادامه می دهد: شاید اعداد و ارقام علمی و برآوردهای اقتصادی و سیاسی، زیاد با این حرف منطبق نباشد، اما برپایه احساس هنری، دریافت حسی و باطنی ام این انعكاس ها را اتفاقی خوب در جامعه می بینم كه مردم با تلاش، امید، رفاقت ها و توجه بیشتر و درك دقیق تر از فرهنگ خود، باید به این سمت حركت كنند، این اتفاق به خصوص در جوان های ما بیشتر رخ می دهد.
او با اشاره به ارتباطش با جوانان بعنوان استاد دانشگاه بیان می كند: احساس می كنم این بازگشت به خود و درك فرهنگی و ارزش ها و بازگشت به سنت های حقیقی و واقعی فرهنگی روز به روز در حال افزایش است، ازاین رو چیزی كه "ضد نسیان" است و آن را از بین می برد، بیداری است.
معاون سابق میراث فرهنگی با ابراز امیدواری نسبت به بروز بیداری در مورد بافت تاریخی اطراف حرم امام رضا (ع) بیان می كند: مصوباتی كه به تازگی شورای عالی معماری و شهرسازی در مورد این بافت داشته، خود نماینده این نوع بیداری است، یعنی آن چه كه در گذشته رخ داده و این فیلم "نسیان" برپایه آن روایت می گردد بد بوده، اما آن چه بعد از این داستان ها رخ داده و شورای عالی تصویب كرده و اكنون به استان ابلاغ گردیده و بطور قطع به مرور در استان هم مورد پذیرش بیشتر قرار گرفته و تحقق پیدا می كند، علامت رخ دادن این بیداری بزودی است.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی چنین اتفاقی را نویدی خوش برای بافت تاریخی اطراف حرم امام رضا(ع) می داند و بیان می كند: بطور قطع هیچكدام از مردم عكس پدربزرگ خویش را پاره نمی كند، بخصوص اگر یك هنرمند بزرگ یا روحانی بزرگ باشد، بلكه همیشه می خواهد به آن افتخار كند، حال اگر آن پدربزرگ امام باشد، چه؟
او می گوید: مردم برپایه اعتقادات شان، همه ارادت خویش را آجر روی آجر گذاشته اند و كوچه به كوچه این منطقه را تزئین كرده اند. حال آیا ما می توانیم این عكس ها را پاره كنیم؟ معتقدم پاره كردن آن ها یك جهالت بزرگ است كه تا حدودی هم رخ داده، اما واقعا باید با سرعت جلوی این اتفاق گرفته شود و بخش های باقی مانده، با عزت و احترام در بافت مراقبت شود.
حجت با تاكید براین كه بطور قطع قرار نیست این منطقه از كشور را به «دبی» تبدیل نماییم، ادامه می دهد: بلكه می خواهیم جائی را بسازیم كه محل حرمت عزیزترین شخصیتی است كه در كشور داریم.
او نسیان امروزی را نسیان عده ای از مدیران در یك نقطه از ایران نمی داند و معتقد است: این اتفاق یك نسیان عمومی است كه هنوز هم وجود دارد، همین كه امروز دل مان طاقت نمی آورد فقط درباره یك بافت حرف بزنیم و در زمان صحبت به یاد همه بافت ها هستیم، یعنی دل نگرانی داریم و این یك نوید بزرگ است.
او با اشاره به این كه حدود سی و چند سال پیش رئیس سازمان میراث فرهنگی كشور بوده، می گوید: كاملا می توانم مقایسه كنم آن چیزی كه آن زمان می شنیدم از جامعه و آنچه كه امروز می بینم متفاوت می باشد، در واقع امروز یك بیداری جدی در جامعه می بینم. درست از همان روزهای اول انقلاب درگیر میراث فرهنگی بودم و می دانم كه اكنون زیر پوست شهر اتفاقی در حال رخ دادن است. هر چند از یك طرف برخی سودجویی ها و دست درازی ها به بافت ها و بناهای تاریخی تهران در حال رخ دادن است، اما از جانب دیگر صدها دوستدار و انجمن میراث فرهنگی و مهمتر از همه جوانان هستند كه نسبت به این نسیان ها اخطار می دهند.
او با بیان كه در گذشته زمانی بود كه اگر می خواستند یك اثر جدی تاریخی را در كشور تخریب كنند، صدا از دو نفر در نمی آمد، ادامه می دهد: این در شرایطی است كه امروز اگر بخواهند حیاط كافه نادری را دیوار بكشند، جوانان و دوستداران میراث فرهنگی نمی گذارند، من نام این اتفاق را «طلایه های بیداری» می نامم.
هرچند پژوهش های این مستند به كارگردانی حسن آخوندپور را پژوهشكده نوین ثامن در مشهد كه عمده فعالیتش با عضویت افراد نامداری چون سید مهدی حجت، سید محمد بهشتی و پیروز حناچی مربوط به حوزه بافت تاریخی اطراف حرم امام رضا (ع) است، انجام داده، اما نبود حضور كارشناسان منتقد در این فیلم مستند و مطرح كردن انتقادها نسبت به عملكرد امروزی در این بافت را از مهمترین نقدها نسبت به این فیلم می دانند.
این فیلم مستند به صدمه شناسی طرح های بهسازی، نوسازی و توسعه بافت پیرامون حرم مطهر رضوی پرداخته، و به شدت از معاصرسازی محله های فوق انتقاد می كند. آن ابتدا به بیان تاریخچه ای از تشكیل شهر نشینی بعد از گذشت ۲۰۰ سال از شهادت امام رضا (ع) می پردازد. سپس با گذر از دوران صفوی و پهلوی به دوره بعد از انقلاب اسلامی می رسد و در آن به تغییرات شگرف در بافت پیرامونی حرم مطهر بعنوان هویت تاریخی و مذهبی پایتخت معنوی ایران اسلامی اشاره می كند.
گفتگو از: زهرا حمزه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب