مراسم تجلی یلدا در اشعار حافظ و مولانا برگزار شد
یلدا نماد جنگ سپیدی و سیاهی
به گزارش فراجا یك استاد دانشگاه با اشاره به اینكه یلدا به معنای تولد خورشید است، مطرح كرد: روز پس از شب یلدا، «خُر روز» یا «روز خورشید» نامیده می شد. در این روز كسی به كسی دستور نمی داد و همه كارها داوطلبانه انجام می شد و خونریزی حتی ذبح ممنوع بوده و دشمنان ایران در این روز دست از جنگ می كشیدند و گاه این آتش بس یك روزه دائمی می شده است. بسیاری در این روز از ترس گناه كاری نمی كردند.
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، مراسم تجلی یلدا در اشعار حافظ و مولانا با حضور حجت الله ایوبی دبیركل كمیسیون، عبدالمهدی مستكین مدیر بخش فرهنگ كمیسیون ملی، مهدی محبتی و عبدالمحمود رضوانی از استادان حوزه ادبیات و علی خدایی و سعدالله نصیری از اساتید موسیقی در سالن اصلی كمیسیون ملی یونسكو- ایران اجرا شد. اساتید و پژوهشگران در مراسم تجلی یلدا در اشعار حافظ و مولانا بر این مهم كه یلدا تداعی جنگ پیوسته سیاهی و سپیدی است، تاكید نمودند.
مهدی محبتی استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر ادبیات پارسی در این مراسم با اشاره به اینكه می توان در یك نگاه یلدا را بعنوان یك اسم و واژه بررسی نماییم و ببینیم چه شاعری از آن بهره برده است، افزود: نوع برخورد دوم آن است كه یلدا یك رمز است. با مفاهیم كهن میتوان بعنوان افتخار گذشته برخورد كرد و یا اینكه كاركرد امروزی آنرا دریافت.
یلدا نماد اختتام سیاهی
وی افزود: یلدا بعنوان نماد تلاش دائمی انسان ها برای جنگ پیوسته بین سیاهی و سپیدی است و این مهم مختص فرهنگ ما نیست و در كشورهای شرقی نیز دیده می شود. در گزاره های زرتشت آمده است كه هزاره ظلمت با هزاره نور می جنگد و یلدا تجسم لحظه آخر سیطره سیاهی است.
این استاد دانشگاه اشاره كرد: در اسلام نیز ظلمات و نور بسیار مورد توجه است. در دوره اسلامی، شاعران مهمترین گروهی هستند كه به سیاهی و سپیدی میپردازند. شاعران در گذشته زبان گویای مردم خودشان بودند و مانند امروز خیلی در كناره نبودند.
وی از نگاه مولانا نسبت به مسئله سیاهی و سپیدی ترسیمی ارائه كرد و اظهار داشت: در آثار مولوی، چهار پرده سیاه در هستی در نظر گرفته می شود و سالك باید این چهار لایه را پاره كند و به نور برسد. لایه اول در نگاه عرفانی «وجود» است و در این نگرش، جهان برمبنای «ماده» است و اساس ماده «تیره» است و جز رگه هایی از نور از آن نمی توان پیدا كرد. در لایه دوم و در دل این جامعه، مردمان هستند كه در غفلت هستند مگر آنكه با تلاش خودرا به رگه های نور پیوند دهند.
محبتی اشاره كرد: لایه و حجاب سوم، در دل جامعه، مسئله «جسم» است. برای رهیدن از این پرده باید نفس را آرام كرد. حجاب چهارم «نَفْس» است و كسی از این چهار حجاب می تواند رها شود كه مسیر متعالی را طی نماید تا به نور برسد. حافظ نیز «وجود» را خاكستری می بیند و در گزاره های مختلف این را مطرح می كند.
یلدا؛ میلاد خورشید
به گزارش فراجا به نقل از ایسنا، عبدالمحمود رضوانی مترجم گلستان به زبان انگلیسی، در این مراسم با اشاره به اینكه واژه یلدا ریشه سُریانی دارد كه زیرمجموعه زبان سامی است و این زبان از زیرمجموعه زبان های آفریقایی و آسیایی است اظهار داشت: یلدا به معنای تولد است؛ میلاد خورشید و مهر و میترا. دو روز در سال داریم كه شب و روز یكسان است اما دو روز داریم كه انقلاب تابستانی و زمستانی است. در ابتدای زمستان، بلندترین شب و كوتاهترین روز را داریم و در تابستان این فضا برعكس است.
آتش بس یلدایی
این استاد دانشگاه با اشاره به استفاده از یلدا در ادبیات فارسی اشاره كرد: روز پس از شب یلدا، "خُر روز" یا "روز خورشید" نامیده می شد؛ این روز، روز ویژه ای بوده و كهتری و مهتری معنایی نداشته است. در این روز كسی به كسی دستور نمی داد و همه كارها را داوطلبانه انجام می دادند و خونریزی حتی ذبح ممنوع بوده و دشمنان ایران در این روز دست از جنگ می كشیدند و گاه این آتش بس یك روزه دائمی می شده است. بسیاری در این روز از ترس گناه كاری نمی كردند.
در ادامه مراسم تجلی یلدا در اشعار حافظ و مولانا، ایوبی دبیركل كمیسیون ملی یونسكو-ایران با اشاره به اینكه ما آموزه های زیادی داریم كه شاید با گذشت زمان، رگ و ریشه هایش گم شده است، اظهار داشت: ریشه های خیلی از آیین ها در فرهنگ ایران اسلامی است. مردم ایران به بهانه های مختلف به دنبال ایجاد شادی هستند و حتی برای كاشت و برداشت همه آیین هایی دارند كه در فرهنگ و آداب و رسوم به آن اشاره شده است.
ایوبی افزود: شمس می فرماید شادی همچو آبِ لطیفِ صاف به هر جا می رسد در حال شكوفه عجبی می روید. غم همچو سیلابِ سیاه به هر جا كه می رسد، شكوفه را پژمرده می كند و آن شكوفه كه قصدِ پیدا شدن دارد، نهلد كه پیدا شود.
وی با اشاره به اینكه در فرهنگ ما بهانه های مختلف برای باهم بودن، گفت و گو و شادی كردن است، اظهار داشت: شب یلدا غیر از دیدار و گفت و گو، فضایی برای شعر و كتابخوانی است. شعر در زبان ما جاری است و كمتر ملتی را سراغ داریم كه شعر و ادب بر زبان مردم جاری باشد. اساتید با زبان شعر و پدران با فرزندانشان با زبان شعر سخن می گویند. افتخار می نماییم در شب یلدا حافظ می خوانیم و پند و اندرزها می شنویم. گستره ادبیات فارسی ایران بسیار زیاد است تا جایی كه اشعار خیام به روسی توسط ۱۴۰ مترجم به ترجمه رسیده است و در این سرزمین همه خیام می خوانند.
میخاییل آنسیموف مدیر كانون گسترش فرهنگ پارسی «حافظ» استان چلیابینسك روسیه میهمان روس این مراسم نیز اظهار داشت: از استان شلوینسك آمدم و برای من ادبیات فارسی بسیار لذت بخش است. جمعیت ما نژاد كردی و تاجیك هستند و فارسی زبانان بسیارند و سه میلیون جمعیت داریم. من طرفدار زبان فارسی هستم و این زبان را در این استان گسترش می دهیم. دوست دارم بیشتر با فرهنگ ایرانی آشنا شوم و افتخار بزرگی برای من است.
ایشان سپس به زبان روسی حافظ خوانی كرد.
عبدالمهدی مستكین مدیر بخش فرهنگ كمیسیون ملی و رئیس انجمن دوستداران حافظ تهران با تاكید بر ابعاد حكمی و كاربردی مفهوم یلدا اظهار داشت: آدمی چنانچه به ستیز و جدال با ظلمت دیونشان نفس نرود وجودش همواره گرفتار ظلمت شب یلداست و زمانی طلیعه های پرتو افشان خورشید عالم تاب از مشرق جان طلوع می كند كه نور تابناك خردمندی و پاكی در وجود آدمی شكفته شود و در آن زمان است كه به قول حافظ: «صبح امید كه بُد معتكف پرده غیب/ گو برون آی كه كار شب تار آخر شد»
طبق گزارش روابط عمومی كمیسیون ملی یونسكو-ایران، در ادامه استادان علی خدایی و سعدالله نصیری از موسقیدانان كشور قطعات را در دستگاه های ملی و محلی (كردی و آذری ) اجرا كردند. این برنامه بطور كامل توسط رادیو سراسری ایران ضبط شده است كه در شب یلدا پخش خواهد شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب